“Oude koeien” en nieuwe kansen

Als interim schoolleider krijg je nogal eens de vraag om binnen een school orde op zaken te stellen, impliciet wordt je daarmee soms gevraagd om af te rekenen met zaken uit het verleden. In al je enthousiasme kan dat voor jou een trigger zijn om in hoog tempo schoon schip te willen maken.

Echter, om als tijdelijk leider autonoom je eigen afweging te kunnen maken en dienstbaar aan de vraag en het systeem te kunnen zijn, zijn de volgende overwegingen wellicht van waarde als je voor het eerst een organisatie binnenkomt als interim.

• Overweging 1. Probeer niet standaard de situatie/crisis op te lossen zoals die aan je gepresenteerd wordt.

Wiens beeld van de werkelijkheid krijg je gepresenteerd? Wie zijn er eigenlijk gebaat bij het op een bepaalde wijze oplossen ervan, maar ook: wie hebben er wellicht toch ook baat bij het voortbestaan van die situatie/crisis? Wordt het vraagstuk gepresenteerd in typische bovenstroom taal of juist met allerlei onderstroom voorbeelden? Ben je in staat er doorheen te luisteren en te zien waar de schoen mogelijk echt wringt, of ga je aan het werk op basis van eerste indrukken? Durf je dus de opdracht te reframen door te kijken naar wat het systeem nu nodig heeft? Wanneer oude koeien uit de sloot worden gehaald, dan duidt dat meestal op een onverwerkte gebeurtenis uit het verleden. Terug in de sloot gooien helpt niet. Er echte aandacht aan geven, onderzoeken waarom het zich steeds manifesteert, is vaak veel effectiever.

• Overweging 2. Hecht waarde aan eerdere bijdragen van teamleden.

Hoewel er,  naar jouw mening, misschien eerder niet de meest effectieve keuzes zijn gemaakt en besluiten zijn genomen, is het toch goed te beseffen dat deze genomen zijn, gegeven de toen geldende omstandigheden.

Erken de keuzes van teamleden voor wat ze zijn ,want juist in het niet als ‘de best denkbare’ te erkennen, geef je een waardeoordeel over hun bijdragen dat blijft hangen. Stel je oordelen uit en neem waar hoe keuzes hebben uitgewerkt binnen en voor het systeem en welke aanknooppunten dat geeft.

• Overweging 3. Neem maatregelen die aansluiten op het systeem.

In een systeem waar bijvoorbeeld veiligheid een groot goed is, zullen medewerkers zich daar naar gedragen en daar waarde aan toekennen. Door bewust met open blik te kijken naar de historie, zie je hoe het systeem zich heeft gevormd en ontwikkeld en ontdek je patronen in het gedrag van mensen. Vanuit het inzicht in het handelen van mensen in het verleden, kun je dan aandacht besteden aan bewustwording van minder effectieve patronen in het hier en nu. Om van daar uit bij de organisatie passende interventies in te zetten.

• Overweging 4. Dienend leiderschap

Deze voorgaande overwegingen brengen ons bij overweging 4 dienend leiderschap. Als tijdelijk leider heb je een dienende rol te vervullen in de zin dat je iets kunt toevoegen aan een school of andere organisatie wat er onvoldoende is. De kunst daarbij is het systeem niet afhankelijk te maken van die bijdrage van jou, maar organisatieleden zelf in hun kracht te zetten.

Wil jij de koe bij de horens vatten en je oriënteren op interimschap of op een andere stap in je ontwikkeling? wellicht dagen deze vragen je dan uit om eens naar je huidige werkplek te kijken:

• Wat is de ontstaansgeschiedenis van onze school?
• Over welke gebeurtenis wordt nog steeds gesproken?
• Welke impact had dit op de mensen?

Lees hier meer over onze module Oriëntatie op de rol van interim schoolleider